Voor de mensen die zich weinig verdiepen in de politiek kan het politiek stelsel soms verwarrend overkomen. We leven hier in Nederland in een democratie, maar wat houdt dat precies in? En wat bedoelen ze met dat politieke partijen links, rechts of midden zijn?
In de leer over de politiek worden vaak hele ingewikkelde modellen gehandhaafd om het politieke landschap uit te leggen. Met allerlei verschillende dimensies en moeilijke termen. Dit maakt het jammer genoeg nodeloos ingewikkeld voor de gemiddelde mens. Simpel gezegd kan je stellen dat rechts voor de individuele vrijheden staat, terwijl bij links de individuele vrijheden ondergeschikt staan aan de belangen van de maatschappij als geheel. Om dit te illustreren volgt hieronder een simpel spectrum van politieke ideologiën van links naar rechts:
Links – Fascisme /Communisme – Socialisme – Democratie – Republikeins/Libertarisme – Anarchisme – Rechts
Anarchisme is het meest rechtse in het spectrum. In deze ideologie is de individuele mens volledig vrij in zijn doen en laten.Er is geen regering die bepaald wat burgers wel en niet mogen en derhalve zijn burgers ook vrij van belastingen. Burgers dragen volledige verantwoording voor de zaken die zij belangrijk vinden en dienen zichzelf te organiseren om grotere doelen te bereiken. Anarchisme gaat er van uit dat individuen in staat zijn zichzelf zodanig te reguleren en te organiseren tot een utopische samenleving waar iedereen over volledige vrijheid beschikt. Anarchie wordt vaak ten onrechte geassocieerd met chaos, en wetteloosheid.
Stelling 1: Anarchie is geen stabiele vorm en zal uiteindelijk altijd leiden naar een republiekeins/libertarisch systeem.
Republiekeins/Libertarisme is een politieke ideologie waar de individu maximale vrijheid behoudt, maar waarbij de regering als enige taak heeft om drie essentiële punten te waarborgen: het recht op leven, de vrijheid van het individu, en het recht om te streven naar geluk. Dit betekent dat de overheid zich niet bezighoudt met het geven van geluk, omdat anders de overheid geluk zou moeten definiëren, wat juist tot een beperking van de vrijheid van een individu zal leiden.
Fascisme/Communisme is het meest linkse in het spectrum. In deze ideologie is de individuele vrijheid volledig ondergeschikt aan het belang van de samenleving. De overheid bepaalt wat goed is voor jou en wat goed is voor de samenleving. Andere kenmerken zijn economische gelijkheid van burgers, de economie wordt gereguleerd door de staat en wapenbezit en geweld zijn voorbehouden aan politie en militairen. De staat heeft bijna volledige controle op het dagelijks leven van mensen, zowel in politiek, cultureel, filosofisch, godsdienstig als in sociaal en economisch opzicht. Fascisme en communisme verschillen voornamelijk in de mate waarin tegenstanders van deze ideologie onschadelijk gemaakt worden.
Socialisme is een politieke ideologie, welke als tussenfase dient als overgang naar het communisme. Karl Marx, de bedenker van het communisme bedacht tevens het socialisme om de transitie naar het communisme soepel te laten verlopen.
Stelling 2: Het socialisme is geen stabiele vorm en zal uiteindelijk altijd leiden naar communisme.
Democratie is de politieke vorm waarin de burger in bepaalde mate invloed uitoefent op de regering. Ideologisch gezien is de volk aan de macht. In Nederland komt dit tot uiting in de landelijke, regionale en lokale verkiezingen, waarbij de burgers op partijen kunnen kiezen die de regering zullen vormen.
Stelling 3: Vanuit het hierboven geïllustreerd politiek spectrum, is democratie in feite niets meer dan de vorm waarin de burgers kiezen tussen socialisme en het republiekeins/libertarisch gedachtengoed. Democratie zal uiteindelijk leiden tot één van beide systemen. In Nederland neigen we heel ver naar het socialisme
De media veroorzaakt regelmatig verwarring over wat Links en Rechts is. Rechts wordt vaak geassocieerd met racisme en nationalisme. Dit is het gevolg van de Nazi ideologie, wat staat voor Nationaal Socialisten. Omdat het Nationaal Socialisme rechts van het communisme staat, werden de Nazi’s door de communisten als rechts bestempeld. Deze aanduiding is in de media ongewijzigd gebleven, ofschoon het Nationaal Socialisme in het politieke spectrum links ten opzichte van democratie staat.
Wat vind jij van de drie geponeerde stellingen? Geef je mening op onze site