door Guido van Oss

De Chinees-Indisch-Nederlandse politica Mei Li Vos is, zoals ze dat zelf noemt, van vrolijk links en van nature een rasoptimist. Om de economie uit het slop te halen moet volgens Vos meer geïnvesteerd dan bezuinigd worden, “maar dit moeten we wel doen binnen de Europese afspraken en begrotingsregels.” Redacteur Guido van Oss van geledraak.nl sprak Vos in haar Amsterdamse bovenwoning met uitzicht op het Vondelpark en doet verslag.

Mei Li Vos (42) groeide op in Veldhoven, grenzend aan de industriestad Eindhoven. Vos was tweedekamerlid voor de PvdA in de periode 2007-2010 en staat op de huidige kandidatenlijst op nummer 20, een verkiesbare plaats. Zij was werkzaam bij het ministerie van Algemene Zaken, waar zij in opdracht van premier Balkenende werkte aan een normen- en waardenproject. Ook was Vos mede-oprichter van het Alternatief Voor Vakbond(AVV). “AVV behartigt met name de belangen van ZZP-ers en flexwerkers, en vormt daarmee een alternatief voor de vakbond FNV, die in mijn ogen te veel de gevestigde belangen van de babyboomgeneratie vertegenwoordigde.”

De Chinees-Indische moeder van Mei Li Vos was bij aankomst in Nederland geleerd om haar identiteit grotendeels verborgen te houden. “Daardoor voelde ik aanvankelijk geen sterke band met mijn Chinees-Indische identiteit. Dit nam toe toen ik promotie-onderzoek ging doen naar de effecten van de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking in Indonesië. Ook werd ik voor het NTR-programma ‘Verborgen Verleden’ gevraagd om mee te doen aan een zoektocht naar mijn roots in Indonesië. Toen zijn we in een dorpje nabij Surabaya geweest. Deze zoektocht heeft emotioneel wel wat met mij gedaan, ik raakte daardoor ook meer geïnteresseerd in mijn familieachtergrond.”

Economie stimuleren binnen internationale context

Als rasoptimist ziet Vos volop mogelijkheden om de Nederlandse economie ondanks het slechte economische tij weer op de rails te krijgen. “Ik ben een aanhanger van het Keynesiaanse economische model. Ik geloof dat je bij een neerwaartse conjunctuur als overheid moet investeren om de economische vraag bij consumenten te stimuleren, in plaats van het accent te leggen op bezuinigingen. In het belang van Europa en de stabiliteit van de euromunt, moet dit wel binnen de Europese afspraken en begrotingsregels gebeuren. Het begrotingstekort moet dus wel binnen de afgesproken drieprocentsnorm blijven. Het kabinet Rutte heeft op een groot aantal terreinen een volkomen verkeerd en averechts beleid gevoerd. De migratiepolitiek heeft gemaakt dat buitenlanders Nederland als een xenofoob land zijn gaan zien. Juist voor een land waarbinnen internationale handel zo’n belangrijke rol vervult als in Nederland is zo’n imago funest. Mede daarom is het ook bizar dat Rutte geen afstand heeft genomen van het door de PVV ingestelde Polen-meldpunt. Het debat waarbij Wilders moslims schoffeerde door het introduceren van de term ‘kopvoddentaks’ (voorstel tot het heffen van belasting op vrouwen die een hoofddoek dragen GvO) zie ik daarbij als het absolute dieptepunt. Zelfs kennismigranten en internationale studenten worden getroffen door maatregelen van het kabinet Rutte die het hen moeilijker maken om hier te komen en te blijven: dit werkt enorm contraproductief in een internationaal handelsland als Nederland is. Ook de radicale en ondoordachte bezuinigingen in de kunst- en cultuursector, volgens PVV-lijsttrekker Geert Wilders een ‘linkse hobby’, moeten in mijn ogen zo snel mogelijk worden teruggedraaid. Kunst en cultuur functioneren juist als een vliegwiel voor het in standhouden en uitbreiden van internationale contacten die Nederland zo hard nodig heeft om haar economische positie te versterken. Op het gebied van belastingen moeten we ervoor zorgen dat in internationale context betere afspraken worden gemaakt zodat internationale multinationals niet eindeloos kunnen shoppen en uitwijken naar landen waar ze nagenoeg geen belasting hoeven te betalen.”

Hoewel Mei Li Vos ervan overtuigd is dat politiek uiteindelijk een zeer beperkte invloed heeft op maatschappelijke ontwikkelingen, is die invloed er volgens Vos wel een die er wel degelijk toe doet. “Vanuit het Nederlandse parlement kun je de mammoettanker die onze Nederlandse samenleving is slechts één of enkele centimeters van richting laten veranderen, maar die minimale invloed is toch juist cruciaal om de samenleving in een koers te houden die past bij en gewenst wordt door deze samenleving.”

Politiek voor de leek

Na drie jaar TweedeKamerlid te zijn geweest kwam Vos bij de verkiezingen in 2010 op een onverkiesbare plaats terecht en moest ze weer buiten de politieke arena aan de slag. Een jaar na haar afscheid voltooide ze haar boek ‘Politiek voor de leek’, waarin ze terugblikt op haar eerste periode als Tweede Kamerlid. “De aanvankelijke bedoeling van mij was een boek te schrijven voor studenten politicologie, de studie waarbinnen ikzelf ben gepromoveerd. Met mijn boek wilde ik aan politicologen duidelijk maken dat politieke theorie en praktijk twee heel verschillende dingen zijn. Maar mijn uitgever overtuigde mij van het belang om het boek voor een veel bredere doelgroep te schrijven.”

Het boek van Vos kreeg in de meeste media positieve recensies, inmiddels zijn er drie drukken uitverkocht. “Voor mijzelf was het een prettige manier om mijn ervaringen in de politiek vanuit een afstand op een rijtje te zetten. Het is leuk om mee te maken dat het boek wordt gewaardeerd. Mijn verklaring daarvoor is dat het boek noch zuur, noch saai is en eerlijk verslag doet van wat ik in die drie jaar heb meegemaakt. Ik heb op een positief kritische manier willen laten zien hoe politiek volgens mij in de praktijk werkt. Daarbij komt dat ik mijzelf geenszins heb gespaard. De politieke blunders die ik in mijn begintijd maakte staan duidelijk omschreven in het boek. Veel politici doen vaak onnodig spastisch over fouten die ze hebben gemaakt. Maar het is helemaal niet zo erg om op te schrijven wat je fout hebt gedaan. Natuurlijk wilde ik in de eerste maanden, nadat ik zo’n fout maakte, er vaak niet aan herinnerd worden. Maar dat slijt wel en daarna kan ik er om lachen. Ieder mens heeft zijn zwakheden, van je eigen fouten kun je vaak het meeste leren. En zelfs in de politiek is het niet per se zo dat fouten je tot in de eeuwigheid worden nagedragen, het ligt er maar net aan hoe je er mee omgaat.”

Democratisering China onvermijdelijk

Optimistisch is Vos ook over de democratisering van China. “Behalve via de krant houd ik de op handen zijnde leiderschapswisseling in China op dit moment niet zo bij. Maar ik ben ervan overtuigd dat door de steeds grotere macht van de Chinese bevolking via demonstraties en de steeds vrijere meningsuiting op internet democratisering en spreiding van de welvaart uiteindelijk onvermijdelijk zijn. In de Nederlandse context is het voor het Chinees-Nederlandse restaurantwezen belangrijk dat we ervoor zorgen dat mensen vertrouwen blijven houden in de economie en hun geld blijven uitgeven, ook aan restaurantbezoek. De tweede generatie van de Chinees-Nederlandse maar zeker ook de Indisch-Nederlandse gemeenschap is hier niet alleen geïntegreerd maar in mijn beleving veelal zelfs geassimileerd. Deze migrantengroep veroorzaakt in vergelijking tot andere groepen nagenoeg geen problemen. Veel Chinese Nederlanders zijn zelfstandige ondernemers, en er zijn ook veel die ZZP-er zijn, hun belangen wil ik in het algemeen maar ook specifiek vanuit het Chinees-Nederlandse perspectief behartigen.”

Website Mei Li Vos en boekgegevens Politiek voor de leek